Wednesday 15 August 2012

Η Παναγία στην Ορθόδοξη Εκκλησία

Σε μια λαμπρή εορτή, όπως πραγματικά αξίζει στην Μητέρα του Θεού, η Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία μας, αλλά και σύνολος ο χριστιανικός κόσμος, τιμά σήμερα την Υπεραγία Θεοτόκο, την Αειπάρθενο Μαρία, την Κυρία παντός κόσμου, και την υψηλοτέρα των ουρανών, όπως ψάλλει ο Άγιος Νεκτάριος.

Τις τελευταίες ημέρες, τις οποίες αποκαλούμε στη γλώσσα της δικής μας Εκκλησίας «Δεκαπενταύγουστο», ο ευσεβής Εληνορθόδοξος λαός μας προετοιμάσθηκε, με τις Ιερές Παρακλήσεις και την εντατική νηστεία, να υποδεχθεί την πάνσεπτη Κοίμηση της Δέσποινας του κόσμου, που ονομάζεται επίσης και «Πάσχα του καλοκαιριού».

Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη των ελληνικών εδαφών, ελεύθερων αλλά και κατεχόμενων, όπως επίσης και στα πέρατα της οικουμένης, όπου εγκαταβιούν Έλληνες Ορθόδοξοι χριστιανοί, η ακαταίσχυντη Προστασία των χριστιανών τιμάται πολλαπλώς και ποικιλοτρόπως, με εκκλησιαστικούς ύμνους, με θρησκευτικά τραγούδια, με εικόνες, αφιερώσεις Ιερών Ναών και μοναστηριών και με εορτές χαράς και ευφροσύνης.

Η Παναγία μας είναι βέβαια μία και μοναδική. Σε κάθε τόπο όμως, σε κάθε Εκκλησία και μοναστήρι, έχει κι άλλο όνομα. Πολλά ονόματα της Παναγίας, που τα ονομάζουμε «Θεοτοκωνύμια», βρίσκουμε στην Αγία Γραφή, καθώς και στην πληθώρα των ύμνων, αλλά και των θεολογικών εγκωμίων, που έχουν συνταχθεί για να την τιμήσουν. Στο Άργος την ονομάζουν «Πορτοκαλούσα», στην Αθήνα «Χρυσοσπηλαιώτισσα», στη Λακωνία «Γιάτρισσα», στην Άνδρο «Θαλασσινή», στον Πόντο «Σουμελά» και στην Κύπρο «Χρυσορρογιάτισσα».

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, έχοντας διαμορφώσει τις πεποιθήσεις, τις γνώσεις και τις πνευματικές του εμπειρίες στο ονομαζόμενο «Περιβόλι της Παναγίας», στο Άγιον Όρος, περιέγραψε με γλαφυρότητα και με πολλές λεπτομέρειες την  εξωτερική αλλά και την εσωτερική μορφή της Παρθένου Μαρίας. Λέει χαρακτηριστικά:

«Η Κυρία Θεοτόκος κατά τον έξω χαρακτήρα και ήθος του σώματος, ήταν σεμνή και σεβάσμια κατά πάντα, λίγα και αναγκαία λαλούσα· ήταν γρήγορη στο να υπακούει και ευπροσήγορη· είχε το μέγεθος του σώματος μέσο και σύμμετρο· έμενε μακριά από κάθε ταραχή και θυμό· το χρώμα του Θεοδόχου της Σώματος ήταν όμοιο με το χρώμα του σιταριού· είχε ξανθές τις τρίχες της κεφαλής· είχε μάτια πολύ ωραία, χρωματισμένα με θεία σεμνότητα, ωραϊσμένα με κόρες οξείς και όμοιες με την ελιά· είχε τα φρύδια μαύρα, κυκλικά σχηματισμένα· είχε τη μύτη ομαλή και ευθεία· τα πανάμωμα χείλη της  ήταν ανθηρά και γεμάτα από την γλυκύτητα των λόγων.  Είχε ιεροπρεπές πρόσωπο, όχι στρογγυλό, αλλά λίγο μακρύ· είχε τα θεοδόχα χέρια της μακριά· είχε υπερβολική ταπείνωση· φορούσε και προτιμούσε ρούχα φυσικά χρωματισμένα, όπως αυτό φανερώνεται από το άγιο και ιερό Μαφόριό της. Και για να μιλήσουμε γενικά, η Κυρία Θεοτόκος ήταν και κατά τα εξωτερικά μέλη του παναχράντου σώματός της γεμάτη από τη θεία χάρη και σεβασμιότητα, έτσι ώστε όπου και να την έβλεπε κανείς γέμιζε η ψυχή του από φόβο  και ευλάβεια, μαζί με εσωτερική χαρά, και χωρίς να την γνωρίζει προηγουμένως, καταλάβαινε από μόνο τον εξωτερικό χαρακτήρα της, ότι πραγματικά αυτή είναι η Μητέρα του Θεού».

Μετά από αυτή τη θαυμάσια περιγραφή, ας απευθύνουμε αυθόρμητο λόγο προσευχής προς την Πλατυτέρα των ουρανών, χρησιμοποιώντας τα λόγια του πιο δυναμικού εκκλησιαστικού ρήτορα των χρόνων της τουρκοκρατίας, του Επισκόπου Κερνίτσης και Καλαβρύτων Ηλία Μηνιάτη:

«Κεχαριτωμένη, δοξασμένη Παντάνασσα, από την άφθονη εκείνη ηλιοβολία του θείου φωτός, που χαίρεσαι ευρισκομένη στα δεξιά του Μονογενή σου Υιού, στείλε εδώ κάτω και σε μας τους ευλαβείς δούλους σου μια μακαρία ακτίνα, που να είναι και φως στο σκοτισμένο μας νου, και φλόγα στη ψυχραμένη μας θέληση, για να βλέπουμε να περπατούμε στην οδό των θείων δικαιωμάτων. Εμείς μετά τον Θεό σε σένα, τη Μητέρα του Θεού και Μητέρα μας, έχουμε την ελπίδα της σωτηρίας μας. Ναι, Παναγία Παρθένε Μαρία, όνομα που είναι η χαρά, η παρηγοριά, το καύχημα των χριστιανών. Δέξου τη  νηστεία και παράκληση των αγίων τούτων ημερών, που κάναμε προς τιμήν σου, ως θυμίαμα ευπρόσδεκτο. Και αξίωσέ μας, καθώς εδώ στην Εκκλησία ευλαβικά ασπαζόμαστε την αγία σου και θαυματουργή αυτή εικόνα, έτσι κι εκεί στον Παράδεισο να δούμε το μακάριό σου πρόσωπο, το οποίο προσκυνούμε, μαζί με τον Πατέρα και τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, στους απέραντους αιώνες. Αμήν».

Πρωτοπρ. Αναστάσιος Δ. Σαλαπάτας

No comments: