Monday 11 April 2011

Τοῦ Ἐπιταφίου τά ἄνθη...

Ἀπομένει στό χέρι ἀκόμα ἡ μοσχοβολιά τῆς ματζουράνας καί τοῦ μαγιάτικου τοῦ τριαντάφυλλου· ὅπως ἐπίσης ἀκόμα φαίνεται στά δάχτυλα ἡ ἐωθινή δροσιά πού κρατοῦσαν τά ἄνθη ἐκεῖνα, τά ἄνθη τῆς εὐλαβείας δηλαδή, πού κόμιζες πρωΐ-πρωΐ στήν παλιά τήν ἐκκλησία τοῦ χωριοῦ σου, τήν ἔρημη σήμερα, γιά νά στολιστεῖ ὁ Ἐπιτάφιος.

Τότε ὑπῆρχε ἀκόμα ἡ ἁπλότητα καί ἡ προσφορά... Γιατί τό ἐξεζητημένο ἦρθε ἀργότερα, μέ τήν εἴσοδο τοῦ νεοπλουτισμοῦ, τῆς ἀποταγῆς κάθε μορφῆς παράδοσης καί τῆς σχέσης μέ τίς ρίζες πού διακρατοῦν τήν ἱστορική μνήμη καί συνέχεια...



Οἰ μέρες πού ἔρχονται, μέρες Μεγαλοβδομαδιάτικες, Πασχάλιες ἡμέρες, θυμίζουν πολλά καί παράλληλα δημιουργοῦν ἐρωτήματα.

Ἤδη οἱ ἐκκλησιές προετοιμάζονται· οἱ εὐλαβεῖς γυναῖκες, ὅσες δηλαδή ἀπόμειναν, ξεσκονίζουν, σιδερώνουν, καθαρίζουν τά καντήλια καί τά μανουάλια, ἐνῶ παράλληλα ξεσκεπάζεται καί τό κουβούκλιο τοῦ Ἐπιταφίου, γιατί πρέπει νά εἶναι ἕτοιμο κι αὐτό. Φυσικά δέ θά χρειαστεῖ νά καθαριστεῖ ὁ πολυέλαιος νά τοποθετηθοῦν νέα φιτίλια καί καινούριο λάδι, μήτε τά φανάρια τοῦ Κουβουκλίου θά γυαλιστοῦν, γιατί ὅλα εἶναι ἠλεκτρικά τώρα πιά. Καί μαζί μ᾿ αὐτά θά παραγγελθοῦν τά ἄνθη τοῦ Ἐπιταφίου, ἄνθη εἰσαγωγῆς, πού θά στολίσουν μέ τήν ὅποια φροντίδα οἱ λιγοστές γυναῖκες τῆς ἐνορίας. Γιατί τά παιδιά δέν θά ἔλθουν πιά, κρατώντας στά τρυφερά τους χέρια τά ἄνθη τῆς εὐλαβείας καί τῆς προσευχῆς πού τούς ἔδωσαν οἱ μανάδες τους· μήτε θά ὑπάρξει ἐκείνη ἡ εὐωδία ἀπό τή χρυσοπράσινη ματζουράνα νά ποτίσει τά δάχτυλα... Γιατί τά ἄνθη τοῦ ἐμπορίου δέν εὐωδιάζουν, ὅπως καί δέν τά κομίζουν χέρια παιδιῶν, ἀλλά φτάνουν στό ναό συσκευασμένα. Καί τό χειρότερο, ὅταν παρέλθουν λίγες ἡμέρες "ὅζουν", ἀποπνέουν δηλαδή μιά μυρωδιά σαπίλας ἀναμιγμένη μέ τό φάρμακο τῆς συντήρησης πού τά ραντίζουν γιά νά διατηρηθοῦν.

Ἄν πονᾶ ἡ ψυχή αὐτές τίς μέρες, δέν εἶναι γιατί ἔφυγαν πρόσωπα καί συνήθειες, ἀλλά γιατί δέν ἀντικαθίστανται. Κι ὅλο λιγοστεύουν... Γι᾿ αὐτό καί ὅσοι παραμένουν ἀθεράπευτοι νοσταλγοί τῶν εὐλογημένων ἐκείνων ἐθίμων, στέκουν μέ ἱερή προσοχή, σέ μιάν ὥρα ἡσυχίας καί αὐτοσυγκέντρωσης, πασχίζοντας νά θυμηθοῦν. Ἀγωνίζονται δηλαδή νά μήν ξεχάσουν· καί τό κυριώτερο, νά μήν ἀφήσουν τή Μεγαλοβδομάδα τους νά χαντακωθεῖ μέσα στίς μυλόπετρες τοῦ συρμοῦ, τῆς ἀνοχῆς / ἀδιαφορίας, ἀλλά στολίζουν τόν Ἐπιτάφιο τῆς ψυχῆς τους μέ ἀληθινά ἄνθη εὐλαβείας καί δάκρυα, μνημονεύοντας τίς ἱερές συνήθειες πού τούς ἔμαθε ἡ μάνα τους καί πού τίς δίδαξαν ἐκεῖνες οἱ σεμνές καί ἄδολες "στολίστρες"· ἐκεῖνες πού ἤξεραν πώς θ᾿ ἀξιοποιήσουν καί τό πιό ἔσχατο ἄνθος, ὥστε νά παρουσιαστεῖ ἕνα σύνολο λιτό μέν, ἀλλά γεμᾶτο ἀπό αὐτοπροσφορά πίστη καί εὐλάβεια...

π. Κ.Ν. Καλλιανός

3 comments:

ΦΥΡΔΗΝ-ΜΙΓΔΗΝ said...

Πόσο όμορφη ανάρτηση!!!
Με γέμισε νοσταλγία από μνήμες και μυρωδιές από τις βιολέτες που στολίζαμε τον επιτάφιο του Αγ. Νικολάου με απλότητα, δεος και ηθική ικανοποίηση

Μετ' ασπασμών τε και εναγκαλισμών

Anastasios said...

@ ΦΥΡΔΗΝ-ΜΙΓΔΗΝ,

Τέτοιες ανοιξιάτικες και σαρακοστιανές ημέρες (σε λίγο πασχαλινές) το μυαλό μας τρέχει στη ζωή και τις εμπειρίες μιας εποχής μακρινής μα τόσο αγαπητής.

Στα χωριά μας πάντως διασώζονται ακόμα πολλά στοιχεία των εθίμων και παραδόσεών μας.

cook said...

εξαιρετικη αναρτηση...